کهور مظلوم اما مقاوم

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اهواز گفت: در شرایط موجود بهترین گونه گیاهی برای کشت در کانون های گرد و غبار خوزستان، کهور می باشد

بنا بر گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان: چندسالی است راهکارهای جدید جهت مقابله با گرد و غبارهایی که دیگر خود صاحبخانه شده اند پیشنهاد شده و برخی از آن ها نیز به مرحله اجرا رسیده است.

یکی از  این راهکارها کشت گیاه کهور پاکستانی در مناطق بحرانی ریزگردها می باشد.کارشناسان با نظرهای مختلف، کاشت این گیاه را تأیید یا رد می کنند .

به سراغ دکتر سینا عطارروشن پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اهوازمی رویم و نظر وی را در خصوص درست یا غلط بودن کشت این گیاه جویا می شویم.

دکتر عطار روشن درباره خصوصیات جالب و مفیدی که شاید خیلی از مردم از آن آگاهی لازم را نداشته باشند می گوید: استفاده از گیاه کهور به دهه ۵۰ برمی گردد که دریانوردان آن را از پاکستان به ایران وارد کردند و سپس در بخش های جنوبی کشور کشت گردید. این گیاه گونه آمریکای جنوبی و مرکزی است و بسیار مقاوم به گرما بوده و سرعت رشد بالایی دارد کهور یک گیاه همیشه سبز است و برای خاک های شور یا آب تحت اراضی شور بسیار مناسب است و می توان به آن لقب کم توقع ولی مقاوم را نسبت داد.

وی اظهار داشت: کشورهایی همچون ایالات متحده آمریکا، کشورهای آمریکای جنوبی، کشورهای آفریقایی، پاکستان و ... سال هاست این گیاه را به صورت مدیریت شده در کشور خود استفاده می کنند.

عطارروشن به استفاده های فراوان گیاه کهور در ۵ قاره دنیا اشاره و اظهار داشت: در کشورهای آفریقایی ، ونزوئلا و شیلی از این گیاه به صورت کنستانتره در تغذیه دام و طیور استفاده می شود که نتایج نشان از افزایش شیر و رشد گاو دارد.

وی به استفاده دارویی از گیاه کهور نیز اشاره کرد و گفت: از غلاف این گیاه شربتی  به دست می آید که برای کودکان دارای وزن پایین و اختلال حرکتی و گوارشی مناسب است همچنین در تهیه آرد غنی از قند و پروتئین که جهت بیماران دیابتی استفاده می گردد.

عطار روشن استفاده از قسمت های مختلف گیاه کهور در تغذیه زنبور عسل، صنعت چسب ، چرم ، کاغذ و تولید کود آلی را از دیگر موارد استفاده از این گیاه در کشورهای مختلف دانست.

وی ادامه داد: بر خلاف تصور،نه تنها این گیاه باعث تجمع حشرات نمی شود و هیچ ضرری نیز برای خاک ندارد بلکه در بهبود وضعیت خاک موثر بوده و با کمک دو قارچ    مواد آلی و نیتروژن را در خاک افزایش می دهد.

این پژوهشگر به تأثیر مستقیم گیاه کهور بر روی حضور یا عدم حضور برخی گونه های گیاهی نیز اشاره کرد و تصریح نمود: در مناطق بحرانی گرد و غبار هیچگونه گیاه علفی وجود ندارد و این مناطق پوشیده از رمل و ماسه می باشد بنا براین می توان گفت این گیاه هیچ تأثیر منفی بر روی گونه های علفی ندارد.

سینا عطار روشن  ادامه داد: همه گیاهانی که دانه گرده تولید می کنند برای مبتلایان آسم وآلرژی مشکلاتی را به همراه دارند کهور نیز از دسته گیاهانی است که دانه گرده تولید می کنند در این گیاه دو دانه pro j ۱  و pro j ۲  شناسایی شده که حساسیت زا است .

وی به ۸۰ نوع گیاه حساسیت زایی که در فضای سبز تهران استفاده می گردد اشاره نمود و اظهار داشت: نحوه کشت و ترکیب و همچنین محل کشت این نوع گیاهان بسیار مهم می باشد.

عطار روشن اضافه کرد:گیاه کهور به هیچ وجه در حاشیه مزارع ، باغات و نخیلات نباید کشت گردد و کشت این گیاه محدود به بیابان ها ، ماسه زارها و شن زارهایی که هیچ نوع گیاهی در آن کشت نمی شود همانطور که سال هاست در کشورهایی مانند برزیل، آرژانتین ، بولیوی ، شیلی و ... جهت تثبیت بیابان ها و احیاء مناطق تخریب شده استفاده می شود بنابراین به دلیل بعد مسافت با مناطق مسکونی ، گرده گیاه نیز سبب ایجاد حساسیت نخواهد شد.

وی میزان EC  کانون های گرد و غبار را ۵ تا ۶ دسی زیمنس بر متر بیان کرد و مقاومت این درخت را در چنین شرایطی قابل قیاس با هیچ گیاهی ندانست و اضافه کرد: دمای هوای این مناطق در تابستان به حدود ۷۰ درجه سانتی گراد می رسد و عملاٌ هیچ گونه گیاهی مثمر و غیر مثمر به جز کهور در این درجه حرارت بالا دوام نمی آورد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اهواز در ادامه به رشد سریع این گیاه نیز اشاره نمود و گفت: کهور پاکستانی دو نوع ریشه اصلی و جانبی دارد که ریشه های جانبی تا نیم متر و ریشه های اصلی آن تا ۳۵ متر در خاک نفوذ می کند و هیچ نوع گیاهی در ریشه دوانی نمی تواند با این گیاه رقابت کند ضمن اینکه برای رشد و نمو خود از سفره های زیرزمینی آب شور استفاده می نماید که حکم زهکشی برای خاک را داشته و بسیار ارزشمند است.

وی ادامه داد: در هیچ جای دنیا پروتکلی مبنی بر ریشه کن کردن گونه های گیاهی وجود ندارد و گیاه کهور نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد.

عطار روشن تصریح نمود: عمدتاً گیاه کهور با گیاهانی همچون شورگز، کنار، اشنان وسریم کشت می شود در حالیکه در کانون ریزگردها همه بار بر دوش این گیاه مقاوم است.

وی به ریسک بسیار پایین در کشت این گیاه اشاره نمود و افزود: گیاهان دیگر نیاز به چندین بار واکاری دارند ولی برای گیاه کهور یک بار واکاری کافی است.

دکتر عطار روشن زیراشکوب هایی که در نقاط مختلف دنیا با کهور کشت می شوند را انواع پانیکوم ، اوپونیتا، کاکتوس راکتی، پوشوک و پروسوپیس استفانیانا عنوان کرد و اضافه کرد: ما در شهری زندگی می کنیم که تنوع گیاهی و درختی بسیار کمی دارد و آب و هوا و اقلیم خاص خوزستان دست ما را برای انتخاب گونه های گیاهی بسته است و در حال حاضر بهترین گزینه گیاه کهور پاکستانی می باشد.

وی ادامه داد: گیاه کهور در خوزستان در منطقه ای کشت می گردد که اگر ساعت ها در آن قدم بزنیم غیر از رمل ، ماسه و شن چیزی به چشم نمی آید و آب منطقه نیز کیفیت مطلوبی ندارد درنتیجه نمی توان گقت که با کاشت این گیاه رویشگاهی تخریب می شود.

دکتر عطار روشن یکی از  راه های ثبیت بحران کانون ریزگردها را تثبیت بیولوژیک یعنی استفاده از کاشت گونه های درختی  بیان و تصریح نمود: اگر امکان کشت گیاه دیگری جز کهور در خوزستان وجود داشت من نیز با کاشت این گیاه مخالف بودم ولی در شرایط موجود بهترین گونه گیاهی کهور می باشد.