عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان گفت: بقایای گیاهی مهمترین و بیشترین نقش را در حاصل‌خیزی و بهره وری خاک به عهده داشته و ۷۰ درصد مواد آلی خاک از بقایای گیاهی تشکیل می شود.

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان، جعفر حبیبی اصل عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان با بیان این مطلب که باید توجه داشت که بقایای گیاهی بخشی از عملکرد بوده که بهره‌بردار برای تولید آن متحمل صرف هزینه شده پس مدیریت بقایا بسیار حائز اهمیت است اظهار کرد:. حفظ بقایای گیاهی مزایای بسیاری دارد که از جمله آن می توان به تاثیر مثبت بر کیفیت خاک (میزان موادآلی، نفوذ‌پذیری خاک، موجودات زنده، عناصر مغذی)، افزایش محصول، حفظ رطوبت، تعدیل درجه حرارت خاک وجلوگیری از فرسایش خاک اشاره کرد.

وی در ادامه گفت: بقایای گیاهی مهمترین و بیشترین نقش را در حاصل‌خیزی و بهره وری خاک به عهده داشته و ۷۰ درصد مواد آلی خاک از بقایای گیاهی تشکیل می شود.

حبیبی اصل با بیان این مطلب که کشاورزان اکثرا کاه و کلش بعد از برداشت غلات را برای تعلیف دام و با فروش، از مزرعه خارج می کنند بیان داشت: در مواردی به منظور تسهیل در آماده سازی زمین برای کشت بعدی و یا به بهانه مبارزه با آفات و بیماری ها، بقایای گیاهی را به عنوان مواد مزاحم می­سوزانند و به این ترتیب از برگشت مقدار قابل توجهی مواد آلی به خاک ممانعت کرده و باعث کاهش حاصلخیزی خاک می­شوند در حالی­که در کشورهای پیشرفته برای بهبود وضعیت فیزیکی و حاصلخیزی خاک، تمامی کاه و کلش حاصل از برداشت با کمباین را بعد از جدا کردن دانه به زمین بر می گردانند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در ادامه تصریح کرد: سوزاندن بقایای گیاهی یک رویه اشتباه بين كشاورزان بوده و اثرات منفی بسیاری روی خاک و محیط زیست دارد.

وی سوزاندن بقاياي گياهي را عاملی برای نابودي مواد آلي خاك، آسيب رساندن به طبيعت و محيط زيست و نابودي ميليون ها موجود زنده در خاک برشمرد و گفت: نکته بسیار مهمی که در این زمینه باید باید به آن اشاره کرد این است که سوزاندن بقایای گیاهی منجر به آزاد شدن باقی مانده سموم شیمیایی و آلودگی هوا شده و علاوه بر آن بسیاری از بیماریهای گیاهی مثل زنگ ها که هوازاد  هستند و یا بلک چف (Black Chaff) (بیماری که روی سنبله گندم ظاهر می شود) بذر زاد بوده و در بقایای گیاهی باقی نمی مانند لذا سوزاندن بقایای گیاهی تاثیری در کاهش اینگونه بیماری ها در سال بعد ندارد.

حبیبی اصل انجام عملیات خاک‌ورزی حفاظتی را راهکاری مناسب برای مدیریت بقایای گیاهی عنوان و اظهار کرد: خاک‌ورزی حفاظتی روشی برای انجام عملیات تهیه بستر بذر است که در آن سعی می‌شود حداقل ۳۰ درصد از بقایای حاصل از کشت قبلی بر روی زمین باقی گذاشته شود.

وی با بیان این مطلب که در صورتی که بعد از برداشت محصول،  بقایای گیاهی انبوه برای زراعت محصول بعدی مزاحمت ایجاد نماید، می‌توان کاه اضافه‌ی خارج شده از کمباین را از زمین جمع آوری کرد گفت: کلش و ساقه‌های ریشه دار باید روی زمین باقی بمانند، نکته‌ای که در مدیریت بقایا به منظور تسریع در پوسیدن بقایا توصیه می شود، این است که قبل از مخلوط نمودن آنها با خاک، ۵۰ کیلوگرم اوره در سطح یک هکتار پاشیده شده و سپس عملیات خاک ورزی را انجام داد.

وی در ادامه به چند روش خاک‌ورزی حفاظتی مناسب منطقه جنوب و مرکز خوزستان با استفاده از ادوات موجود اشاره و بیان کرد: از جمله این روش ها می توان به تهیه زمین با دو یا سه بار دیسک، گاوآهن قلمی و دیسک، چیزل پیلر، گاوآهن دوار یا رتیواتور، ماشین خاک‌ورز نواری، بی ‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی روی پشته‌های دائم اشاره کرد.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان با بیان این مطلب که تمامی روش‌های تهیه زمین و کاشت، در رطوبت مناسب خاک‌ورزی (گاورو) صورت پذیرد گفت: برای کاشت بذر، توصیه می‌شود که از خطی‌کار- کودکار (ترجیحاً جوی پشته کار) به جای روش‌های بذرپاشی استفاده گردد.

وی در خاتمه اظهار کرد: استفاده از روش‌های کاشت جوی و پشته‌ای، باعث کاهش میزان مصرف بذر و کود حتی تا ۵۰ درصد، کاهش احتمال خوابیدگی محصول در صورت وقوع طوفان، جلوگیری از خفگی گیاه در زمان بارندگی‌های شدید، مدیریت بهتر مزرعه در زمان داشت و کاهش مصرف آب تا ۳۰ درصد می شود.